Devletten, SGK'ya sigorta borcu olanlar için sevindirici haber geliyor. AK Parti'nin yeni torba yasa teklifiyle yaklaşık 2 milyon kişinin 2 milyar TL'yi bulan Genel Sağlık Sigortası borçlarının tamamı siliniyor.

Hükümet tarafından hazırlanan 80 maddelik yeni torba kanun teklifi bu hafta Meclis'e sunuldu. Çalışan emekliye 5 bin TL ikramiye verilemesi teklifinin de yer alacağı yeni torba yasa taklifi TBMM Plan ve Bütçe Komisyonunda görüşmeleri başladı. Devam eden Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Teklifi ile yaklaşık 2 milyon kişinin 2 milyar TL'yi bulan Genel Sağlık Sigortası borçlarının tamamı silinecek.

TBMM Plan ve Bütçe Komisyonunda görüşmeleri devam eden 80 maddelik torba yasa görüşmelerine ilişkin etki analizi yapıldı. Teklifin yasalaşması halinde meydana gelebilecek mali etkileri ortaya koyan analize göre, milyonlarca kişinin devlete olan borcunun tamamı silinecek. Önümüzdeki hafta komisyonda onaylandıktan sonra Genel Kurul'da görüşülüp yasalaşması beklenenen teklifte yer alan bazı düzenlemeler şu şekilde:

GENEL SAĞLIK SİGORTASI PRİM BORÇLARI SİLİNECEK

Teklifle Genel Sağlık Sigortası (GSS) prim borçlarının terkin edilmesi de öngörülüyor. Bu bağlamda 1 milyon 879 bin 401 borçlu Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı bulunurken, düzenlemenin yasalaşmasıyla 1 Ocak 2014 öncesine ait 1 milyar 835 milyon 604 bin 59 lira tutarlı alacağın tahsilinden vazgeçilmesi planlandı.

KABOTAJ KANUNU'NDAKİ İDARİ PARA CEZALARININ GETİRİSİ

Teklifin yasalaşması halinde meydana gelebilecek mali etkileri ortaya koyan analize göre, Kabotaj Kanunu'nda düzenlenen idari para cezalarında öngörülen artışla toplam tutar 1 milyon 320 bin liraya ulaşacak.

KONUT KREDİLERİNDEN 2024'TE 1,14 MİLYAR LİRALIK GELİR

Konut satışlarında kullandırılan krediler dolayısıyla lehe alınan paraların yarısının ilk konut kapsamında olması ve istisnanın yeni kullandırılacak kredilere uygulanmasıyla 2024'te 1,14 milyar liralık gelir etkisi bekleniyor.

FENOMENLERDEN DAHA FAZLA VERGİ ALINACAK

Sosyal içerik üreticiliği ile mobil cihazlar için uygulama geliştiriciliği kazanç istisnasının kapsamının genişletilmesinin gelir artırıcı ve gönüllü uyumu destekleyici etkisi olması öngörülüyor. Bu bağlamda 2022'de 8 bin 509 mükellefin 606 milyon lira hasılatı üzerinden 91 milyon lira, 2023 yılında 9 bin 676 mükellefin 921 milyon lira hasılatı üzerinden 138 milyon lira tevkifat yapıldı.

SPORCU ÜCRETLERİNİN VERGİ UYGULAMASI UZATILIYOR

Sporcu ücretlerinin vergilendirilmesine ilişkin uygulamanın süresinin 31 Aralık 2023'ten 31 Aralık 2028'e kadar uzatılmasına yönelik düzenlemenin hayata geçirilmesi öngörülüyor. Sporcu ücretlerinden kesilen vergi tutarı 2022'de 1,2 milyar lira, Ocak-Eylül 2023 döneminde ise 1,4 milyar lira olarak gerçekleşti.

BANKA VE FİNANS KURUMLARININ ENFLASYON DÜZELTMESİ

Banka ve finans kurumlarının 2024 ve 2025 yıllarında enflasyon düzeltmesinden kaynaklanan kâr ve zararlarının dönem kazancının tespitinde dikkate alınmamasına yönelik düzenleme de teklifte yer alıyor. Bu kapsamda 2024'te 93'ü banka olan finans sektöründe faaliyette bulunan 2 bin 592 mükellefin yapacağı enflasyon düzeltmesinin yaklaşık 70 milyar liralık vergi etkisi olacağı tahmin ediliyor.

GEMİLERİN BOYLARINA GÖRE TARİFENİN DÜZENLENMESİ

Teklifle, "transitlog belgesi", "seyir izin belgesi" olarak değiştirilerek gemilerin boylarına göre tarife yeniden düzenlenirken, Türk bayraklı deniz araçlarına verilen belgelerden, tarifede belirlenen harç tutarlarının üçte biri tutarında harç alınması sağlanarak Türk ve yabancı bayraklı deniz araçlarına verilecek belgelerde harç farklılaştırılıyor. Bu düzenlemenin yasalaşmasının yıllık yaklaşık 96 milyon lira gelir etkisi oluşturacağı hesaplandı.

CEP TELEFONLARINDAKİ ASGARİ MAKTU VERGİ TUTARI

Cep telefonlarındaki asgari maktu vergi tutarının her yıl bir önceki yıla ilişkin yeniden değerleme oranında güncellenmesine ilişkin uygulamanın devam etmesinin 2024 yılı için 250 milyon lira gelir etkisi öngörüldü.

KAMU ÜNİVERSİTE HASTANELERİNİN SGK'YA BORÇLARI SİLİNECEK

Kamu üniversite hastanelerinin SGK'ya götürü bedel anlaşmasından doğan borçlarının terkinine ilişkin düzenlemeyle sözleşme imzalanan sağlık hizmet sunucularının verdikleri tedavi hizmetlerine ilişkin toplam tahakkuk tutarının 31 Aralık 2023 itibarıyla götürü bedel sözleşme tutarından 20-25 milyar lira daha düşük olacağı varsayıldı.

ÜLKEYE DÖVİZ GETİRİLMESİNİN TEŞVİKİ

Yurt dışına verilen bazı hizmetlerden elde edilen kazançlara dövizin Türkiye'ye getirilme şartına bağlı olarak indirim uygulanması amaçlanıyor. Bu sayede ülkeye döviz getirilmesinin teşvik edilmesi bekleniyor. İndirim oranının yüzde 80'e çıkarılması durumunda ilave 1,5 milyar liralık gider etkisi olacağı tahmin edildi.

İHRACATÇIYA VERGİ İNDİRİMİ

Aracılı ihracat sözleşmelerine istinaden elde edilen kazançlara kurumlar vergisi oranının 5 puan indirimli uygulanmasına yönelik düzenlemeye gidiliyor. 84 adet Dış Ticaret Sermaye Şirketi (DTSŞ) ve 5 adet Sektörel Dış Ticaret Şirketi (SDTŞ) bulunurken, bu şirketlere mal teslim eden imalatçı ve tedarikçilerin bu kazançlarına 5 puan indirim uygulanması durumunda gider etkisinin 6,5 milyar lira, 2024 yılı geçici vergi dönemleri için 6 milyar lira olmak üzere, 2024 yılında 12,5 milyar lira etkisi olacağı tahmin edildi.

KKM HESAPLARINA VERGİ İSTİSNASI

Kur Korumalı Mevduat (KKM) hesaplarından elde edilen gelirlere istisna uygulaması 2022'deki vergisel etkisinin 32,6 milyar lira olduğu, 2023 yılı sonu itibarıyla da 60 milyar lira olarak gerçekleşmesinin beklendiği etki analizinde yer aldı. İstisna uygulaması süresinin uzatılması halinde ise 2024 yılında gider etkisinin 20 milyar lira olacağı öngörüldü.

ÇEK İBRAZ SÜRECİ 2 YIL DAHA UZAYACAK

Teklifte, düzenleme tarihinden önce çekin bankaya ibraz edilememesine ilişkin mevcut uygulamanın devamına yönelik madde de yer alıyor. Karekod Okutma ve Bilgi Paylaşımı Sistemi verilerine göre, 2016 yılından 2023 yılı Kasım ayına kadar üzerine karekod basılan çek adeti 119 milyon 571 bin 321, açık çek adeti 44 milyar 89 bin 544, açık çeki bulunan kişi sayısı 2 milyon 65 bin 551, sisteme kayıtlı gerçek ve tüzel kişi sayısı 919 bin 8 olurken; bu yılın 9 ayında basılan karekodlu çek sayısı 14 milyon 477 bin 985 olarak gerçekleşti. Bu yılın aynı döneminde 12 milyon 516 bin 977 adet ve 3 milyar 74 milyon 279 bin 482 liralık çek bankalara ibraz edildi.

Basılan çek sayısı ile bankalara ibraz edilen çek sayısı arasında yaklaşık 2 milyon adet fark bulunuyor. Salgın, bölgesel savaşlar ve deprem nedeniyle ticari hayatı bozulan ve ekonomik durumunu düzeltmeye çalışan esnaf ve tacir bakımından 31 Aralık 2025'e kadar mevcut uygulamanın devamının sağlanmasının, çeke ilişkin ticari hayattaki kurallarda bir değişikliğe gidilmemesinin uygun olacağı; açık çek adedi ve açık çeki bulunan kişi sayısı dikkate alındığında makro ekonomi üzerine pozitif etki yaratacağı, söz konusu düzenlemenin yasalaşması halinde bütçeye negatif bir etki doğurmayacağı öngörüldü.

KOŞULLU ERİŞİM SAĞLAYAN KURULUŞLARA YÜZDE 1,5 ÖDEME

Koşullu erişim sağlayan kuruluşlara yıllık net satışları üzerinden yüzde 1,5 oranında ödemede bulunma yükümlülüğü getirilmesine ilişkin düzenlemenin ise bütçeye yaklaşık 84 milyon liralık katkı sağlayacağı tahmin edildi.